Trước hết, đây là những điều mình có trải nghiệm, nó rất hiệu quả với mình. Và điều này cũng chỉ có thể đúng với các bạn khi các bạn thực hành. Việc thực hành cũng phải nhấn mạnh rằng, nó là một quá trình dài và cần sự kiên trì lớn. Nếu bạn tham gia vào cộng đồng học Tiếng Anh cùng Thiền và Sketchnote do mình sáng lập, sau 1 tháng bạn vẫn chưa thấy có kết quả và bạn bỏ cuộc để đi tìm một phương pháp khác, thì mình tin rằng, việc học của bạn ở bất kỳ lĩnh vực nào cũng đều khó thành công. Bởi yếu tố cốt lõi để giúp bạn giỏi ở bất kỳ việc gì, là bạn cần phải làm nó rất nhiều.
THIỀN
Mình vẫn luôn quan niệm rằng, chất lượng của thời khắc bạn làm việc hay học tập, đáng cân nhắc hơn thời lượng bạn dành cho việc đó hay quá trình học tập đó. Mình quan niệm như vậy, bởi vì chính mình đã luôn chọn học trong điều kiện giúp mình có sự tập trung cao độ. Từ nhỏ, mình được biết những trường hợp cha mẹ hẹn giờ cho con ngồi học, sau 2 tiếng mới được rời khỏi bàn học. Trong khi họ không biết 2 tiếng đó, con mình có thực sự học được điều gì hay không. Bởi bản chất của tâm trí con người vốn ưa thích chạy nhảy. Mà sự chạy nhảy đi chơi của tâm trí là không có giới hạn. Việc học cũng là một hoạt động của tâm trí. Và khi chúng ta chưa biết cách làm việc với tâm trí của mình, để đạt được điều ta muốn, thì e rằng những sự giam hãm sẽ càng khiến cho tâm trí bay xa hơn.
Cách làm việc với tâm trí mà mình đang muốn nói đến chính là Thiền.
Từ khi thực hành Thiền, mình quan sát và nhận ra rằng, tâm trí của mình từ chỗ thích chạy nhảy đi chơi mỗi khi mình ngồi vào bàn học, đã dần quen với việc tập trung trải nghiệm khoảnh khắc học tập ở hiện tại. Thay vì mỗi lần nghe một audio, xem một bộ phim bằng Tiếng Anh hay cho dù là đọc sách, một cảm giác sáng suốt và thấm nhuần diễn ra bên trong tâm trí mình. Điều này khiến cho quá trình tiếp thu của mình diễn ra một cách đầy dễ chịu và lượng kiến thức mình tiếp nhận được sẽ trọn vẹn hơn rất nhiều so với trước đây. Cũng nhờ Thiền, mình rèn luyện được khả năng chú tâm cao, từ đó, không chỉ khi lắng nghe người khác, mà trong các cuộc nói chuyện, lời mình nói ra trở thành có chất lượng hơn, dùng ít từ lại, đưa ít ví dụ lại, nhưng người đối diện lại cảm thấy đơn giản và dễ hiểu hơn rất nhiều so với trước đây. Mình nhận thấy, để cùng truyền tải một thông điệp tương tự, trước đây mình phải suy nghĩ rất nhiều, chuẩn bị luận chứng, luận cứ, luận điểm. Nhưng cả quá trình chuẩn bị nói và quá trình diễn thuyết đều diễn ra trong sự thiêú tập trung của mình. Do đó, hiệu quả giao tiếp không cao.
Còn từ lúc bắt đầu Thiền, các buổi chia sẻ/thảo luận/diễn thuyết của mình trước những người bạn nước ngoài, lại diễn ra vô cùng tự nhiên và trôi chảy, trong khi mình chẳng có sự chuẩn bị nào đáng kể, ngoài chuyện cùng nhau thảo luận mục tiêu buổi nói chuyện trước khi bắt đầu.
Thực tế là Thiền cũng đã dần được đưa vào các tổ chức lớn như Google và các trường học. Hiệu quả của Thiền trong tiến trình học tập đang ngaỳ càng được khẳng định.
Đó là lý do mình đưa Thiền vào cộng đồng học Tiếng Anh.
SKETCHNOTE
Sketchnote bản chất là một trong những hình thức trình bày ý tưởng dựa trên ứng dụng của Visual Thinking (tư duy trực quan). Với Sketchnote, các bạn sẽ trải nghiệm việc ý tưởng được vẽ ra bằng đôi tay của mình. Tuy nhiên trên thực tế, để mô tả ý tưởng/thông tin chúng ta còn nhiều cách khác mà không nhất thiết phải dùng đến đôi bàn tay. Riêng như việc chúng ta tưởng tượng, đó cũng chính là Visual Thinking mà mình đang muốn nói đến.
Vậy tại sao mình chọn Sketchnote mà không phải các phương pháp khác để giúp các bạn học tiếng Anh.
Thứ nhất, Sketchnote rất đơn giản.
Hầu hết các bạn chưa học Sketchnote sẽ cho rằng đây là một môn mỹ thuật. Nhưng không phải vậy, đây là cách chúng ta mô tả thông tin bằng hình vẽ. Là hình vẽ chứ không phải hình vẽ đẹp. Khái niệm xấu đẹp không tồn tại trong bộ môn này. Do Sketchnote thuộc về tư duy. Bạn nghĩ đến “ý tưởng” bạn sẽ vẽ cái bóng đèn với hình tròn và 3 gạch xung quanh thể hiện cho ánh sáng. Và như vậy là đủ cho một chiếc bóng đèn trong Sketchnote.
Thứ hai, Sketchnote giúp não bộ ghi nhớ thông tin tốt hơn.
Chúng ta học rất nhiều, nhưng một điều quan trọng đầu tiên chúng ta cần học. Đó chính là làm sao để ghi nhớ điều mình học được. Bởi nếu không biết điều này, quá trình học tập của chúng ta sẽ luôn đi từ chỗ Học – Quên và – Học lại. Thay vì, Học – Ghi nhớ – Thực hành. Nghe qua thì điều này có vẻ đang khiến chúng ta ở trong một vòng luẩn quẩn. Và có thể đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều người chán ghét việc học đến vậy. Với bản thân mình, từ ngày biết đến Sketchnote, mỗi lần ngồi vào bàn học/làm việc/cuộc họp, mình đều có cảm giác của một cuộc dạo chơi với trí thông minh. Và đó là một thứ cảm xúc rất tuyệt vời mà mình muốn các bạn cũng hãy thử trải nghiệm. Với học Tiếng Anh, ghi nhớ lại càng rất quan trọng, bởi thường chúng ta bắt đầu với học Từ vựng. Và rất nhiều nghiên cứu cũng cho thấy, việc học từ vựng cần đi liền với bối cảnh và cảm xúc cụ thể, thì khi đó bạn mới ghi nhớ tốt được. Một câu nói mà mình rất thích từ những người thực hành Sketchnote “shape your inner talks before you send it to the Universe”. Việc visualize (hình dung) điều bạn học một cách càng chân thực (qua hình ảnh và cảm xúc) bao nhiêu thì việc bạn lưu trữ những điều đó càng tốt bấy nhiêu.
Thứ 3, vẽ giúp cho việc học trở thành một trải nghiệm hạnh phúc.
Bạn có tự hỏi giống như mình, rằng hầu hết chúng ta lúc bé đều rất thích vẽ. Và chúng ta làm việc đó bằng tất cả đam mê? Đó chính là khả năng thiên bẩm và là một hành động giúp chúng ta thể hiện niềm hạnh phúc bên trong ra thế giới bên ngoài một cách đầy sống động? Việc học cũng như việc làm, cái nào mang đến cho chúng ta hạnh phúc thì đó chính là việc chân chính, chúng ta đang đi đúng con đường. Bạn đừng để cho những niềm tin ngăn che chúng ta đến với những trải nghiệm tuyệt diệu như vậy. Bởi sự thật là khả năng của con người là vô hạn. Hãy nhìn cách các thành viên cộng đồng Sketchnote Việt Nam đi từ chỗ không biết vẽ đến những tác phẩm mandala và trống đồng Đông Sơn vô cùng có hồn và đẹp mắt. Tất cả là vì chúng ta đã tự cho mình được phép trải nghiệm điều đi ngược lại với niềm tin giới hạn của chúng ta … (còn tiếp).